Door Bas Poell
De moderne techniek is niet meer weg te denken uit de agrarische sector. De bedrijven van de Boeren van Nederweert drijven op innovatie. Vernieuwingen om het verblijf voor de dieren in de stal nóg aangenamer te maken en de directe omgeving en het milieu zo min mogelijk te belasten. En dat blijven ze doen. Het vizier op de toekomst. Stilstand is immers achteruitgang. Niet groter maar beter, is het motto.
“Wat er geautomatiseerd is in mijn bedrijf?” Varkenshouder Joost van den Broek begint te lachen. “Je kunt beter vragen: wat niet? De geboorte van de biggen, het verplaatsen van de dieren en de dagelijkse controle, dat blijft mensenwerk. Voor de rest gaat alles automatisch. Het voeren en de watervoorziening. Licht, temperatuur en ventilatie, oftewel het hele klimaat in de stal. En de alarmering. Dankzij de moderne techniek kan ik efficiënter werken, houd ik de kostprijs laag en kan ik mijn dieren optimaal verzorgen. Dat laatste is cruciaal. Hoe beter wij zijn voor de dieren, hoe beter de dieren zijn voor ons. Dan worden ze minder snel ziek, hebben ze geen antibiotica nodig en groeien ze dus ook beter.”
Het verhaal van Joost geeft aan hoe ingrijpend de agrarische sector de laatste jaren is veranderd. Ook in Nederweert. De boer van nu is niet meer bezig met opschalen. De maatschappelijke wensen en wettelijke regels staan schaalvergroting ook niet meer toe. In plaats van groter, moet het beter en efficiënter. Beter voor het milieu. Beter voor de directe omgeving. En vooral beter voor de dieren. Dierenwelzijn staat bij de moderne veehouder met hoofdletters geschreven. Anders gezegd: om je boerenbedrijf gezond te kunnen houden, moeten je dieren kerngezond zijn.
En dus staan de boeren van Nederweert geen moment stil. De veehouders bewegen mee met de veranderende inzichten, regels en maatschappelijke wensen. Ze blijven investeren in vernieuwingen die het verblijf van hun dieren in de stal ten goede komen en in innovaties die mogelijke overlast voor de omgeving tot een minimum beperken. “Het zijn doorzetters”, zegt varkens- en pluimveehouder Koen van Eijk over zijn collega’s.
“In de gemeente Nederweert hebben we relatief veel intensieve veehouderij. Toch zijn er maar weinig boeren die stoppen met hun bedrijf. Hoe moeilijk het soms ook is, we blijven innoveren. Als het gaat om investeringen in dierenwelzijn lopen we landelijk mee voorop en maken we wereldwijd zelfs het verschil.”
Wat veel mensen waarschijnlijk niet weten, is dat de boeren van Nederweert hierbij dankbaar gebruikmaken van innovaties van eigen bodem. Stienen Bedrijfselektronica automatiseert alles rondom het welzijn van varkens en pluimvee in de stal. Het bedrijf doet dat wereldwijd en dus ook voor onze lokale varkens- en pluimveehouders. “In vergelijking met de rest van Nederland zijn hier veel meer stallen met voorconditionering. Dat wil zeggen dat we de scherpe randjes van het buitenklimaat afhalen. De restwarmte uit de afgezogen lucht wordt opnieuw gebruikt om de stal voor te verwarmen. Alles is erop gericht om een optimaal binnenklimaat voor de dieren te creëren.”
In vergelijking met de rest van Nederland zijn hier veel meer stallen met voorconditionering
Ook de melkveehouderij en akkerbouw in Nederweert drijven op innovaties. En ook hier wordt die verbeterdrang gefaciliteerd door een lokaal bedrijf: Op ’t Root Landbouwmechanisatie & Melktechniek. Terwijl de koeien door speciale robots worden gevoerd en gemolken, schuift een andere machine de mest uit de stal. “En daar blijft het niet bij”, zegt Marc Op ‘t Root.
“Speciale stappentellers en sensoren registeren elke beweging van de koe en genereren gigantisch veel data. Met al die gegevens weet de boer precies hoe het gaat met zijn dieren en kan hij vroegtijdig anticiperen op eventuele gezondheidsproblemen.”
Ook de akkerbouw hangt van hightech aan elkaar, zo vervolgt mede-eigenaar Ruud. Precisielandbouw’ maakt de kwaliteit van ons voedsel alleen nog maar beter en zorgt er bovendien voor dat het milieu minder wordt belast. “Veel mensen denken nog dat de boeren gif op het land spuiten. Pertinent niet waar. Dat zijn groeistoffen. De toediening daarvan gaat met uiterste precisie. De machines die over het land rijden, meten voortdurend het volume gewas en passen daar automatisch de hoeveelheid groeistof op aan. Per plant wordt zo bekeken wat er aan kunstmest nodig is zodat er zo min mogelijk reststoffen in het grondwater terechtkomen.”
De innovaties in de akkerbouw hebben de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Via GPS kunnen akkerbouwers en loonwerkers nu bijvoorbeeld tot op de centimeter nauwkeurig rechte banen trekken op hun land. Bijvoorbeeld om aardappels te poten, te bemesten of gewassen te beschermen tegen schimmels en virussen. “In de nabije toekomst zijn hier zelfs geen mensen meer voor nodig. Dan hebben we zelfrijdende machines die dit werk doen.”