Door Bas Poell
Zo dragen de Boeren van Nederweert bij aan een veilige voedselketen
Elke dag een vers ei op je bord. Het is zó vanzelfsprekend dat maar weinig mensen weten wat er achter de staldeuren allemaal gebeurt om dat gezonde kippenei veilig te produceren. Pluimveehouders Tom van de Waarenburg en Adri Nies van de vereniging Boeren van Nederweert leggen uit hoe zij dagelijks bijdragen aan de voedselketen. Van kuiken tot consumptie-ei.
Het begint zoals Moeder Natuur het bedoeld heeft. Met mannetjes en vrouwtjes. De hanen bevruchten de hennen. Drie weken later komt het kuikentje uit het ei gekropen. Voor het broeden zijn geen kippen nodig, dat gebeurt kunstmatig in een broederij waar de omstandigheden voor het ei net zo ideaal zijn als onder een broedende kip.
Eén dag oud verhuist het kuiken naar een pluimvee-opfokstal waar het in 17 weken wordt grootgebracht tot gezonde leghen. In Nederweert gebeurt dat bijvoorbeeld bij pluimveehouder Tom van de Waarenburg. Hij legt uit: “De eerste weken scharrelen en slapen de donzige kuikentjes in een volièresysteem. Een comfortabele, verwarmde ruimte met granen en zaden en vers water direct binnen handbereik. Het zijn immers nog baby’tjes die je moet vertroetelen en niet zomaar aan hun lot kunt overlaten. Na drie weken, als ze de volière zelfstandig hun eten en drinken kunnen vinden, mogen de kuikens ‘los’ in de volièrestal. Dan kunnen ze lekker tussen de houtkrullen scharrelen. Door het licht in de stal te dimmen en een zonsondergang na te bootsen, stimuleren we hun natuurlijke gedrag om ’s avonds boven op stok te gaan.”
Om ziektes te voorkomen worden de kuikens regelmatig ingeënt. Te vergelijken met de vaccinaties van een kind op het consultatiebureau. Om de voedselveiligheid voor de consument te garanderen, wordt daarnaast streng gecontroleerd op dierenziektes, zoals Salmonella. Voordat de kippen naar het leghennenbedrijf gaan, is er nog een laatste gezondheidscheck. “De kippen kunnen pas weg als er geen Salmonellabacterie is gevonden en die uitslag zwart en wit op papier staat”, verzekert Tom.
Na drie weken, als ze een mooie, rode kam hebben, zijn ze klaar om hun eerste ei te leggen"
De volgroeide kuikens gaan naar een leghennenbedrijf, zoals dat van collega Adri Nies, even verderop aan de Nieuwstraat. “In het begin moeten ze nog even wennen aan hun nieuwe stal. Kippen die niet op eigen houtje op stok gaan, help ik een handje. Na drie weken, als ze een mooie, rode kam hebben, zijn ze klaar om hun eerste ei te leggen”, vertelt Adri.
Een eicel van een kip groeit in haar eierstok in zeven tot tien dagen uit tot dooier. Als het eitje rijp is, komt het in de eileider terecht, waar er eiwit, twee vliezen en een kalkschaal om de dooier heenkomen. Het duurt 25 uur totdat een ei helemaal klaar is. Daarom leggen kippen bijna elke dag een ei.
De gelegde eieren rollen via de transportband automatisch naar het inpaklokaal, het dagelijkse werkdomein van zijn vrouw Annelies. Voordat ze in treetjes gaan en door een speciale robot op pallets worden gestapeld, krijgt elk ei een unieke stempelcode. Daaraan kan de consument afleiden in welk EU-land en bedrijf het ei is gelegd. Verder komen de controleurs van het IKB (Integrale Ketenbeheersing) ook periodiek op bezoek bij het leghennenbedrijf van de familie Nies. De hygiëne en veiligheid, de herkomst van de dieren, het aantal kippen of de bewegingsvrijheid in de stal; niets wordt aan het toeval overgelaten.
24 weken na haar geboorte is de cirkel rond. Dan ligt het eerste ei van de leghen in de supermarkt. Vanuit Nederweert gaan ze door het hele land. Ook de eieren, geproduceerd in de stallen van Nies door leghennen die zijn grootgebracht bij Van de Waarenburg. Dit alles met grote toewijding en volgens de strengste normen voor diergezondheid en voedselveiligheid. Tom: “Ik durf te stellen dat de eieren van Nederlandse pluimveebedrijven veiliger zijn dan de eieren die thuis door hobbykippen worden gelegd.”