Door Marcel Warenburg
Naam: Willy en Jolanda van Heugten
Achttien jaar was hij toen hij de varkenshouderij in Asten overnam van zijn vader Willem. “Omdat ik voor de wet nog minderjarig was, was daar officieel de goedkeuring voor nodig van de kantonrechter.”
Het lijkt een enorme verantwoordelijkheid, maar zo voelde het niet voor Willy van Heugten. “Ik ben er ingerold. Het ging eigenlijk vanzelf, ik dacht er niet over na. Het was ook een andere tijd, de jaren tachtig. Het houden van varkens, zeg maar de cyclus van zaadje tot carbonaatje, was lang niet zo complex als nu. Je bouwde een stal en ging aan de slag.”
Omdat de winstmarges hoger waren, had een varkensboer in die tijd veel minder biggen nodig om zijn gezinsinkomen te verdienen. Voor de agrariër van nu ligt de lat vele malen hoger. “Je moet van alles op de hoogte zijn en hebt te maken met een waslijst aan regels. En bovenal moet je ervoor zorgen dat de resultaten in de stal goed zijn. Dat betekent dat het klimaat optimaal moet zijn zodat de zeugen gezonde biggen werpen, het liefst zoveel mogelijk.”
In 1998 breidde Willy zijn bedrijf uit naar Nederweert. De biggen die in Asten geboren worden, verhuizen na tien weken naar de Bloemerstraat waar ze in vier maanden tijd worden grootgebracht tot vleesvarken. “Vroeger kon ik het werk alleen af. Nu hebben we zeven medewerkers in dienst. Iedereen heeft z’n vaste taken, maar we doen het samen. Dat is onze kracht. Wat dat betreft, is er wel veel meer verantwoordelijkheid bijgekomen. Onszelf meegerekend leven er acht gezinnen van dit bedrijf. En dan hebben we het nog niet gehad over de vele banen die indirect aan onze sector vasthangen.”
Ook binnen het gezin Van Heugten zijn de rollen strak verdeeld. ‘Hotel Mama, allways open’, staat er op het tegeltje aan de keukenwand, verwijzend naar moeder des huizes Jolanda. “Ik zorg ervoor dat Willy in huis niks hoef te doen. Daarbij is het voor de kinderen natuurlijk ook prettig als er iemand thuis is als ze uit school komen. Jowi, Wilard, Jelwin en Nadi; als het nodig is, helpen ze allemaal mee.” Willy vult aan: “Zonder Jolanda zou ik dit bedrijf nooit hebben kunnen opbouwen tot waar het nu staat. Het is fijn boeren met een vrouw die pal achter je staat en waar nodig bijspringt.”
Zonder Jolanda zou ik dit bedrijf nooit hebben kunnen opbouwen tot waar het nu staat"
Zoon Wilard, die aan het Citaverde College in Horst de opleiding Dierenhouderij volgt, heeft al aangegeven dat hij het varkensbedrijf van pa wil overnemen. Maar of het daadwerkelijk zover komt, is ook voor Willy nog een vraagteken. “Wat de zorg voor de dieren betreft, heb ik geen enkele twijfel. Dat zit wel goed. Maar ik ben ook realistisch. Wilard ziet nu alleen de leuke dingen en heeft nog niet aan den lijve ervaren wat er allemaal om het agrarisch ondernemerschap heen hangt. De mestboekhouding. De inkoop van het voer. De energie. Het monitoren en optimaliseren van de gezondheid van de dieren. Het aftappen van bloed om ziektekiemen op te sporen. De steeds veranderende eisen op het gebied van dierenwelzijn en milieu. Het onderhoud en de reparaties in de stallen. En zo kan ik nog wel even doorgaan.”
Ondanks alle veranderingen door de jaren heen, houdt Willy van zijn vak. “Elke dag is anders en de sport is om het elke dag een beetje beter te doen. Het boerenbedrijf is een manier van leven. Als ik tot drie uur ‘s nachts een feestje heb gehad, sta ik om zes uur gewoon in de stal. Als ik dat niet meer leuk vind, moet ik iets anders gaan doen.”
Toen Willy zo oud was als zijn zoon Wilard nu, runde hij al het varkensbedrijf van zijn vader. Hij ziet zichzelf nog lopen met een kruiwagen door de stal. De varkens voeren met een schep. “Eén volle schep per dier en aan het einde van de rij als de kruiwagen bijna leeg was - een iets minder volle schep”, zo memoreert de geboren Astenaar.
Tegenwoordig gaat het volledig automatisch; het mengen, het malen en het voeren. Elk varken krijgt qua samenstelling en hoeveelheid precies wat hij nodig heeft. Luxe voer met licht verteerbare eiwitten voor biggen die van de moedermelk af moeten, een zwaarder vezelrijk rantsoen voor de zeugen. “Bij mensen werkt het precies zo”, lacht Willy. “Een kind van 8 kilo heeft nu eenmaal andere etensbehoeften dan een volwassene van 80 kilo.”